5. Shfaqja Hyjnore
Parimi i dytë themelor i besimit në fenë Islame është
besimi në shfaqjen Hyjnore, jo vetëm besim në vërtetësinë
e Fjalës së shfaqur të Zotit siç gjëndet
në Kuranin e Shenjtë, por besim në vërtetësinë
e shfaqjes Hyjnore në të gjitha epokat dhe në të
gjithë kombet e botës. Disa fe e konsiderojnë shfaqjen
sikur i është dhënë njerëzimit vetëm një
herë; të tjere e shikojnë atë si të kufizuar
brenda një populli të caktuar; kurse disa të tjerë
e mbyllin portën e shfaqjes Hyjnore pas njëfarë kohe.
Me ardhjen e Islamit ne gjejmë të njejtën gjërësi
pikëpamjeje që jepet si për konceptin e shfaqjes Hyjnore
ashtu dhe për konceptin e Qenies Hyjnore.
Sipas Kuranit të Shenjtë, shfaqja në format e saj
më të ulta, në trajtën e frymëzimit apo në
atë të ëndërave e vegimeve, është përvojë
universale e njerëzimit. Në mënyrë të ngjashme,
në formën e saj më të lartë, në atë
të shkrimeve e ligjeve të shfaqura në mënyrë
Hyjnore, ajo nuk kufizohet brenda një njeriu të veçantë
apo një kombi të veçantë por është një
e drejtë që e gëzon çdo komb pa dallim. Pa mbështetjen
e shfaqjes nga Zoti, asnjë popull nuk do të kishte mundur
të realizonte bashkimin shpirtror me Zotin, dhe si rrjedhim qe
e nevojshme që Zoti i Plotfuqishëm, i Cili, duke qënë
i Gjithpushtetshëm i tërë botës, i pajisi të
gjithë njerëzit me nevojat e tyre fizike, duke u sjellë
atyre njëkohësisht edhe bekimet e Tij shpirtrore. Kështu
idea e shfaqjes Hyjnore në Islam është aq e gjërë
sa vetë njerëzimi, dhe muslimanit i kërkohet të
besojë jo vetëm në Kuran, por në të gjithë
Librat e Zotit që i janë dhene të gjithë kombeve
të botës.
Besimi në Profetët
Me që shfaqja e Librit të Zotit duhet të transmetohet
nëpërmjet një njeriu, besimi në lajmëtarin
është një rrjedhojë e natyrshme dhe përmendet
në Kuran tok me besimin në librat e shfaqur. Profeti nuk është
vetëm bartës i mesazhit Hyjnor, por ai tregon gjithashtu se
si duhet interpretuar ai mesazh në jetën praktike; prandaj
ai është modeli që duhet ndjekur. Është pikërisht
shembulli i tij që i mbush me besim të gjallë zemrat
e pasuesve të tij dhe sjell një transformim real në jetën
e tyre. Së këtejmi del se ka një domethënie më
të thellë qe nënvizon besimin në profetët.
Siç është thënë më parë (shih nënkapitullin
2), besimi në të gjithë profetët e botës është
parim themelor i fesë islame. Kurani i Shenjtë e ka të
shprehur qartë se në të gjithë kombet dolën
profetë dhe se nuk i ka përmendur të gjithë, gjë
që në fakt është e panevojshme. Prandaj muslimani
mund të pranojë se mendjendriturit e mëdhenj të
kohrave të shkuara që respektohen nga cilido komb tjetër
i kanë sjellë atij kombi dritë e drejtim, si profetët
e kombit të tij.
Përsosmëria e Shfaqjes Hyjnore
Sipas mësimeve të Islamit, shfaqja nuk është vetëm
universale por progresive, duke arritur përsosmërinë
në të fundmin e Profetëve, Profetin e Shenjtë Muhamed.
Shfaqjet iu dhuruan çdo kombi në përputhje me kërkesat
e tij, dhe në çdo epokë shfaqja u realizua në
përputhje me kapacitetin e popullit të asaj epoke. Dhe nësa
truri i njeriut po bëhej gjithnjë e më i zhvilluar, gjithnjë
e më shumë dritë u hodh nga shfaqja mbi çështje
të tilla si ekzistenca dhe atributet e Zotit, natyra e shfaqjes
nga Ai, kompensimi për të mirën dhe të keqen, jeta
pas vdekjes, etj. Kurani, libri i shenjtë i shfaqur i fundit, hedh
dritë të plotë mbi të gjitha gjërat thelbësore
të fesë, bën të qarta ato që, për shkak
të rrethanave, kishin mbetur të errëta, dhe e bëri
fenë të përsosur.
Përveç kësaj, Kurani vë në dukje se mësimet
e librave të shenjtë të mëparshëm kishin pësuar
ndryshime, dhe prandaj vetëm nje shfaqje nga Zoti mund t’i veçonte
mësimet e pastërta Hyjnore nga masa e gabimeve që ishin
grumbulluar rreth tyre. Këtë bëri Kurani, prandaj dhe
quhet "kujdestar" i të gjithë librave të shenjtë
të mëparshëm. Ai gjithashtu merr përsipër edhe
rolin e gjykatësit, duke përcaktuar dhe ndryshimet midis tyre.
Të gjitha fetë kanë ardhur nga Zoti, mirëpo edhe
doktrinat e tyre bazë kanë pësuar ndryshime nga njera
tjetra deri në atë shkallë sa që është
bërë thjesht e pakonceptueshme që ato të kenë
dalë nga i njejti burim Hyjnor. Më në fund qe Kurani
ai që vuri në dukje terrenin e përbashkët, me fjalë
të tjera, Unitetin e Zotit dhe universalitetin e shfaqjes.
Vazhdimësia e formave më të ulta të shfaqjes
Islami jo vetëm e quan shfaqjen
Hyjnore si përvojë universale të njerëzimit, por
dhe e konsideron portën e saj si përherë të hapur
për të gjitha kohrat. Ndonëse shfaqja arriti përsosmërinë
dhe profetizmi u mbyll me personin e Profetit të Shenjtë MuhamedZoti
vazhdon t’u flasë të zgjedhurve të tij ndërmjet
muslimanëve. Shfaqja në format e saj më të ulëta
– në formën e ëndrave, vegimeve e frymëzimeve të
vërteta – është diçka që u ndodh si profetëve
ashtu dhe atyre që nuk janë profetë.{1}
Eshtë vetëm shfaqja autoritare, forma e shfaqjes së veçantë
te profetët, ajo që ka përfunduar pas Profetit të
Shenjtë Muhamed. Dëshmohet se ai është shprehur
kështu: "Asgjë nuk mbetet nga profetizmi përveç
mubashshirãt-it"; dhe kur e pyetën se çfarë
do të thoshte mubashshirãt, ai u përgjigj: "Vegim
i vërtetë". Në një Shprehje tjetër të
tij na thuhet:
"Midis kombeve përpara
jush kishte persona me të cilët kishte folur Zoti ndonese
ata nuk ishin profetë; në qoftë se ka një të
tillë ne gjirin e popullit tim ai është Umari."
Kjo tregon se, ndonëse nuk do të ketë
profetë pas Profetit të Shenjtë Muhamed, me qenë
se feja dhe ligjet fetare kishin arritur përsosmërinë
me ardhjen e tij, shfaqja Hyjnore është një fakt edhe
sot e kësaj dite dhe për një musliman të vërtetë
ekziston mundësia ta provojë. Bindja reale se Zoti ekziston
realizohet pikërisht nëpërmjet fjalës së Tij;
gjithashtu, një besim vital në Zotin rivendoset pikërisht
nëpërmjet të përzgjedhurve të cilët bëhen
dëshmitarë të shfaqjes së Tij.
Eshtë dhe një aspekt tjetër i besimit
islamik në shfaqjen Hyjnore i cili ështe i ndryshëm nga
ai i disa feve të tjera të botës. Ai nuk pranon të
njohë mishërimin e Qenies Hyjnore. Eshtë një fakt
i njohur universalisht që qëllimi më i lartë i fesë
është bashkimi shpirtror me Zotin. Sipas Kuranit të Shenjtë,
ky bashkim shpirtror nuk realizohet duke marrë Zoti trajtë
njerëzore në kuptimin e mishërimit, por duke e ngritur
njeriun gradualisht drejt Zotit me anë të përparimit
shpirtror dhe pastrimit të jetës së tij nga të gjitha
dëshirat sensuale dhe motivet e ulëta. Qenia e përsosur
që i zbulon botës fytyrën e Zotit nuk është
Qenia Hyjnore në trajtë njerëzore, por ajo qenie njerëzore
personi i të cilit është bërë një manifestim
i atributeve Hyjnore duke e lënë personalitetin e tij që
të shkrihet në zjarrin e dashurisë për Zotin. Shembulli
i tij shërben si stimul dhe është model për t’u
ndjekur nga të tjerët. Ai tregon nëpërmjet shembullit
të tij se si një i vdekshëm mund të arrijë
bashkimin shpirtror me Zotin. Së këndejmi buron parimi i gjërë
i Islamit se askush nuk pengohet për t’u ushqyer nga burimi i shfaqjes
Hyjnore, dhe se kushdo mund ta arrijë atë duke ndjekur Fjalën
e Shenjtë të Zotit siç shfaqet në Kuranin e Shenjtë.
{1} Shih Kuranin, 28:7, 5:111, etj.
|